Of je het nu leuk vindt of niet, alle teams zijn in potentie onvolmaakt. Dit is onvermijdelijk, omdat ze zijn opgebouwd uit, onvolmaakte mensen. Van het voetbalveld tot aan de hoogste management lagen, zijn politieke spelletjes en verwarring eerder regel dan uitzondering. Toch is het tegen gaan van deze disfuncties en concentreren op teamwork voor alle teams belangrijk. Met name in de top van een organisatie, omdat het executive team de toon dient te zetten voor de manier waarop alle medewerkers met elkaar samenwerken.

Patrick Lencioni, de schrijver van de bestseller “ De 5 frustraties van teamwork” (The 5 dysfunctions of a team) beschrijft het zo: “Als je alle mensen in de organisatie in dezelfde richting zou kunnen laten roeien, dan zou je elke industrie kunnen domineren, in elke markt tegen alle concurrentie, op elk moment. ”

Wanneer ik deze quote gebruik tijdens een training van teams, dan zie ik de deelnemers onmiddellijk knikken, maar op een wanhopige manier. Ze lijken de waarheid ervan te begrijpen en tegelijkertijd geven ze zich over aan de schijnbare onmogelijkheid om dit daadwerkelijk voor elkaar te krijgen. Gelukkig is er hoop. De oorzaken van het niet functioneren van teams zijn herkenbaar en te genezen. Het creëren van een hecht en effectief team vraagt wel een niveau van moed en discipline die veel groepen niet lijken te kunnen opbrengen.

Om te beginnen met het aanpakken van het niet functioneren van het team en een beter inzicht te krijgen in de mate van disfunctioneren, dien je jezelf de volgende eenvoudige vragen te stellen:

• Geven teamleden openlijk en gemakkelijk hun mening?
• Zijn teamvergaderingen meeslepend en productief?
• Komt het team snel tot beslissingen en wordt voorkomen dat het verzandt in consensus?
• Geven teamleden tegenover elkaar openlijk hun tekortkomingen toe?
• Zijn teamleden bereid om hun eigen belangen op te offeren voor het welzijn van het team?

Hoewel geen enkel team perfect is en zelfs de beste teams soms worstelen met één of meer van deze problemen, zijn de beste organisaties voortdurend bezig om ervoor te zorgen dat hun antwoorden op deze vragen “ja” zijn. Als je ‘nee’ hebt geantwoord op veel van deze vragen, dan heeft jouw team waarschijnlijk nog wat werk te doen.

De eerste stap in de richting van het verminderen van politieke spelletjes en verwarring in je team, is begrijpen dat je waarschijnlijk te maken hebt met een of meerdere van de vijf frustraties zoals beschreven door Lencioni en dat je deze een voor een zult moeten aanpakken.

Frustratie 1: Afwezigheid van Vertrouwen. Dit gebeurt wanneer teamleden zich niet kwetsbaar durven op te stellen binnen het team en niet bereid zijn om hun fouten, zwakheden of behoeften toe te geven en om hulp te vragen. Zonder een bepaald comfort niveau tussen teamleden, is een basis voor vertrouwen onmogelijk.

Frustratie 2: Angst voor Conflict. Teams die een gebrek aan vertrouwen hebben zijn niet in staat tot ongefilterde, gepassioneerde debatten over belangrijke kwesties. Hierdoor ontstaan situaties waarin teamconflicten gemakkelijk kunnen omslaan in verdekte discussies en roddelen. In een werkomgeving waar teamleden niet openlijk hun mening geven, zijn slechte beslissingen het resultaat.

Frustratie 3: gebrek aan Betrokkenheid. Zonder conflict, is het moeilijk voor teamleden om zich te verbinden aan beslissingen, het creëert een omgeving waar onduidelijkheid heerst. Gebrek aan richting en betrokkenheid kunnen medewerkers, ontevreden maken.

Frustratie 4: Vermijden van Verantwoordelijkheid. Wanneer teams zich niet verbinden aan een duidelijk plan van aanpak, zullen zelfs de meest gefocuste en gedreven medewerkers aarzelen om hun collega’s aan te spreken op acties en gedrag die nadelig zijn voor het hele team.

Frustratie 5: Geen aandacht voor Teamresultaten. Teamleden hebben de neiging om hun eigen behoeften (ego, loopbaanontwikkeling, erkenning, enz.) op de eerste plaats te zetten, als ze niet aangesproken worden op hun verantwoordelijkheid richting het team. Als een team de focus heeft verloren op de teamresultaten, zal de organisatie er uiteindelijk onder lijden.

Het streven naar een hecht en effectief team levert als beloning een van de weinige overgebleven concurrentievoordelen op. Hechte en effectieve teams voorkomen dat ze tijd verspillen aan het praten over de verkeerde onderwerpen en dat ze iedere keer weer terugkomen op beslissingen vanwege te weinig betrokkenheid. Effectieve teams nemen betere beslissingen en slagen erin om meer te doen in minder tijd en met minder afleiding en frustratie. Bovendien, verlaten getalenteerde medewerkers zelden organisaties waar ze deel uitmaken van een hecht, effectief en leuk team.

Succesvolle samenwerking gaat niet over het beheersen van allerlei theorieën, maar eerder over het gebruiken van gezond verstand gecombineerd met veel discipline en doorzettingsvermogen. Teams slagen uiteindelijk pas in het echt met elkaar samenwerken, als ze erkennen dat ze bestaan uit mensen die verschillend van elkaar zijn. Door deze onderlinge verschillen te accepteren, kan het team de frustraties overwinnen die echt teamwork zo ongrijpbaar maken.

Team-Focus is als een van de eerste in Nederland aanbieder van het officiële programma van Lencioni “ The Five behaviors”. Met dit programma kunt je de 5 frustraties aanpakken en de stap zetten naar een hecht en effectief team.

Jean-Paul Stijnen

Team-Focus